Diluns passat, assistiguèri a la conferéncia omenatge a Miquèu Sèrras a l’escasença de l’espelida a títol postum de son darrièr opus en version bilingüa Morales espiègles/Moralas esberidas a la librariá Martin-Delbert d’Agen en preséncia del filh de l’academician, Joan-Francés Sèrras, de la directritz de l’ostal d’edicions e de l’un dels dos traductors, Pau Fava. I soi anat per curiositat perque sabiái que Miquèu Sèrras, pauc abans que moriguèsse, aviá fach saber dins los medias son intencion de publicar en gascon coma disiá, es a dire en occitan de Gasconha, un dels libres seus. Aviái ja legit la version monolingüa francesa per laquala aviá previst une sesilha de signaturas dins la meteissa librariá lo 1èr de junh, lo quite jorn ont defuntèt e plan aimat son laus del tarabast noirit d’elements autobiografics.
Pau Fava nos faguèt una revelacion: Miquèu Sèrras li aviá demandat, fa d’annadas de l’ajudar a alestir una edicion critica de las òbras de Jansemin, un projècte que malurosament faguèt mèuca. Quin domatge qu’aja pas pogut portar son agach benvolent mas ponchut e saberut sus l’òbra de nòstre poèta! Aquela anecdòta nos mòstra que Miquèu Sèrras entreteniá un rapòrt complèx amb sa lenga mairala que cresiá incapabla de dire la modernitat de la tecnologia, sus aquel sicut s’enganava completament que l’occitan coma lo francés e cada lenga del mond pòt tot dire. Miquèu Sèrras sortissiá d’un mitan social simple, aquel dels trabalhaires del riu Garona, un mitan occitanofòne. Son sas rasigas, son identitat coma o son la vila d’Agen e son club de rugbí preferit, lo SUA. Mas coma o expliquèt plan son filh Joan-Francés Sèrras, las rasigas pòdon tanben èstre viscudas coma un embarrament, una preson. Las deguèt desrabar per venir un intellectual eissit d’un mitan que o èra pas e atal la lenga francesa, que ne venguèt un dels gardians quand dintrèt a l’Academia francesa, venguèt un vector de l’ascension sociala e l’instrument d’expression de son òbra filosofica. Vaquí l’explicacion de son combat per la francofonia e contra l’anglomania. Poiriam trobar paradoxal que siá anat ensenhar la filosofia a l’universitat de Stanford en California, lòc presat de las elèits mondializadas e fòra-sòl. Mas lo paradòx es pas qu’aparent dins la mesura que i donava sos corses en francés e atal regalava sos estudiants! Quin domatge que se siá estraviat dins aquel combat segondari contra l’anglés e aja oblidat que França e sa francofonia que presican per la diversitat lingüistica dins lo mond mas d’en primièr per l’espandiment del francés faguèron tot per escafar la diversitat lingüistica en França e rendre lo francés la sola lenga de la republica. Amb sa notorietat nacionala e internacionala, Miquèu Sèrras s’auriá pogut far lo promotor de sa lenga mairala, l’occitan, e èstre escotat al nivèl mai naut de l’Estat. O faguèt pas e li’n faguèri repròchi dins la premsa mas sabi que la question de sa lenga lo tafurava si que non auriá pas demandat a Pau Fava e Bernat Daubàs de revirar en gascon son òbra ultima al ser de sa vida. Li perdoni coma o diguèri a son filh e li tiri lo capèl e se m’entend aquí ont es, li rampeli las paraulas de Jansemin: ”Lo puple fidèl a sa mai sarà gascon totjorn e francimand jamai!”
![abonar los amics de Jornalet]()
Pau Fava nos faguèt una revelacion: Miquèu Sèrras li aviá demandat, fa d’annadas de l’ajudar a alestir una edicion critica de las òbras de Jansemin, un projècte que malurosament faguèt mèuca. Quin domatge qu’aja pas pogut portar son agach benvolent mas ponchut e saberut sus l’òbra de nòstre poèta! Aquela anecdòta nos mòstra que Miquèu Sèrras entreteniá un rapòrt complèx amb sa lenga mairala que cresiá incapabla de dire la modernitat de la tecnologia, sus aquel sicut s’enganava completament que l’occitan coma lo francés e cada lenga del mond pòt tot dire. Miquèu Sèrras sortissiá d’un mitan social simple, aquel dels trabalhaires del riu Garona, un mitan occitanofòne. Son sas rasigas, son identitat coma o son la vila d’Agen e son club de rugbí preferit, lo SUA. Mas coma o expliquèt plan son filh Joan-Francés Sèrras, las rasigas pòdon tanben èstre viscudas coma un embarrament, una preson. Las deguèt desrabar per venir un intellectual eissit d’un mitan que o èra pas e atal la lenga francesa, que ne venguèt un dels gardians quand dintrèt a l’Academia francesa, venguèt un vector de l’ascension sociala e l’instrument d’expression de son òbra filosofica. Vaquí l’explicacion de son combat per la francofonia e contra l’anglomania. Poiriam trobar paradoxal que siá anat ensenhar la filosofia a l’universitat de Stanford en California, lòc presat de las elèits mondializadas e fòra-sòl. Mas lo paradòx es pas qu’aparent dins la mesura que i donava sos corses en francés e atal regalava sos estudiants! Quin domatge que se siá estraviat dins aquel combat segondari contra l’anglés e aja oblidat que França e sa francofonia que presican per la diversitat lingüistica dins lo mond mas d’en primièr per l’espandiment del francés faguèron tot per escafar la diversitat lingüistica en França e rendre lo francés la sola lenga de la republica. Amb sa notorietat nacionala e internacionala, Miquèu Sèrras s’auriá pogut far lo promotor de sa lenga mairala, l’occitan, e èstre escotat al nivèl mai naut de l’Estat. O faguèt pas e li’n faguèri repròchi dins la premsa mas sabi que la question de sa lenga lo tafurava si que non auriá pas demandat a Pau Fava e Bernat Daubàs de revirar en gascon son òbra ultima al ser de sa vida. Li perdoni coma o diguèri a son filh e li tiri lo capèl e se m’entend aquí ont es, li rampeli las paraulas de Jansemin: ”Lo puple fidèl a sa mai sarà gascon totjorn e francimand jamai!”
