Quantcast
Channel: Jornalet
Viewing all articles
Browse latest Browse all 3401

Lo parlar rocabrunenc tau que s'entendiá per carriera

$
0
0
V’espranhi una presentacien de ma comuna de Ròcabruna d’Argenç (Var) e dau dialècte nomenat provençau maritime; aquò si tròva sus la tèla e dins lei libres.
 
Pichinet m’eri avisat que totei lei Rocabrunencs parlavon pas ben parier. Leis uns diián “doas fremas”, leis autrei “doei fremas”. Totei diián “Va crèii”(je le crois) mai una majoritat diián “m’òu crèii” e d’autrei “me va crèii” (je me le crois, pas très français!). La majoritat diián “es quauqua ren” e quauqueis uns “es quicòm”; fòrça (prononciat “foassa”) familhas eron aparentadas emb de pastres gavòts que venián d’ivèrn emb son aver.
 
Leis Rocabrunencs avián un “can”, mai quauqueis uns avián un “chin”. Mai avián una “china”, la “canha (chienne) era pus emplegat estent que la canha a Rocabruna es “la paresse”.
 
Siam estats lei campions per faire cortet “veni m’èu” (je viens avc lui); lo “emb” si resuma a una soleta M. Campions tanben per pas prononciar lei consonas finalas. “Gès” (aucun) si diiá “djé” per leis uns e “yé” per leis autrei Cu siár (=siás)? Que dier (=diás)? que far (=fas)? N’ar (=nas)? L’R de la segonda persona era generala. Mi perdrai pas dins lei chausidas de vocabulari... Leis òmes parlavon de “cagar”, li fremas de “faire son torn” o de “venir dau còrs”.
 
A prepaus... Siáu estat fòrça emmerdat quora a faugut que parlessi provençau sus FR3. Jamai auriáu consentit de parlar lo rodanenc, en mai d’aquò ne’n sariáu pas estat capable! Ai gardat 18 ans de temps mei “ien” finaus e mei “oa” per ‘ò’. Mai ai degut “derocabrunizar” mon provençau maritime. Aguessei dich “yé” (per ‘aucun’ ) degun auriá comprès. Au registrament diiáu “gès”.
 
Aviam tanben un biais especiau per prononciar l’R entre doas vocalas, un pauc “banhat”. Lo R virava au L. “Ara” (maintenant) virava quasi a “Ala”.... mai “ala” (en occitan c’est l’aile). Alors diiáu ARA a la televisien. Un bèu jorn de 1984, veniáu de començar a Vaquí, Pau Galfard mon vesin e amic qu’aviáu rescontrat per carriera m’aviá dich “Dédé je t’ai vu à la la télé. C’est pas mal mais tu parles pas bien comme nous. C’est l’occitan que tu parles?”.
 
Quauquei jorns pus tard aviáu tornat a Marsilha e un collèga mi diguet “André c’était pas mal mais tu devras parler un provençal moins de ton coin dorénavant. On est captés jusqu’à Montpellier et Montélimar; il faut que tous les téléspectateurs puissent te comprendre.”
 
Doas criticas opausadas... Ai assajat de contentar leis uns e leis autrei. Siam mens de vint encuei per parlar provençau dins Rocabruna.
 
 
 
Nòta: auvir (ausir) s’emplegava ja pas pus... era ja lo vèrbe “entendre” De molons de mòts s’eron perduts mai ni a que sortián emb un vèrbe, exemple: “la cintura” aviá remplaçat la cencha, mai lo verbe “cenchar” s’era mantengut dins lo vocabulari de ma maire.
 
 
 
 
 
abonar los amics de Jornalet
 
 

 

Viewing all articles
Browse latest Browse all 3401


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>