Lei fachs recents
Jornalet e lei comentators an ja fòrça ben explicat l’ataca dau rector d’Ais-Marselha còntra l’ensenhament de l’occitan. Apondi quauqueis interrogacions.
Ramentem l’informacion essenciala. Lei rectors successius eliminan lei cors d’occitan per volontat dau Ministèri de l’Educacion, dempuei quatre o cinc ans. Lo rector actuau d’Ais-Marselha pretend que lei cors se mantendràn maugrat leis indicis d’eradicacion. Per soquet, pretend que cau ensenhar non pas “l’occitan” mai “lo provençau”, çò qu’es una contradiccion absurda.
Lei questions novèlas
Nos menaça a bèl exprèssi, lo rector, après una instruccion dau ministèri? Es benlèu pas un azard que son ataca verbala arribe après quatre o cinc ans de supressions continuas còntra l’ensenhament public de l’occitan, sota lei ministres Vallaud-Belkacem e Blanquer.
Lo rector aprofiecha lo secessionisme lingüistic? Es fòrça probable que reprenga, de maniera calculada, lo discors secessionista dau Collectiu Provença. Aqueu grop fa sovent d’intrisme, de pressions e de desinformacion au près dei ministèris parisencs e deis institucions provençalas (conseus academics dei lengas dichas “regionalas”, executiu de Provença-Aups-Còsta d’Azur, departaments, comunas).
Se lo rector desparla per cinisme calculat o per incompeténcia ninòia? O fa probable per cinisme calculat. Aqueu rector, Bernat Beignier, a pas lo perfiu d’un òme ninòi, tot lo contrari.
Totei lei rectors an una formacion elevada e una experiéncia solida dau sistèma educatiu o universitari.
Lo rector Bernat Beignier es un jurista de primiera categoria, amb un doctorat de drech, tres DEA de drech e una carriera universitària brilhanta en drech dins leis universitats de Can e Tolosa 1. Un jurista d’aquela traca saup perfiechament que l’occitan englòba lo provençau: es çò que dison lei leis, lei decrets e lei circularas enquadrant lo “CAPES d’occitan-lenga d’òc”.¹ Lo provençau es d’occitan: aquò es la lei, lo rector o ignòra pas.
Precisions sus lo rèirefons culturau
L’Acadèmia d’Ais-Marselha es cobèrta per dos dialèctes occitans: lo vivaroaupenc au nòrd dei Mès, lo provençau au sud dei Mès. Lo rector manca una partida importanta de la problematica en escartant lo vivaroaupenc.
Leis atacas dau secessionisme lingüistic (Collectiu Provença, rector, una part de l’executiu regionau) se fracassaràn probable còntra la muralha de la realitat. La creacion en provençau e en vivaroaupenc, sota forma de literatura e de cançon, se fa majoritàriament en grafia classica e en “occitanisme” assumit dempuei leis ans 1950. Robèrt Lafont es l’escrivan mai prolific dins tota l’istòria dau provençau e sei discípols provençaus dominan la produccion literària dempuei 70 ans. La cançon provençala innovanta s’escriu essencialament en grafica classica.
Lei creacions en grafia mistralenca son tanben importantas e apreciablas, es pas question de lei sosestimar. Leis usatgiers de la grafia mistralenca son pas, en generau, responsables dau secessionisme lingüistic. Participan a l’occitanisme, de fach, en grafia mistralenca.
Lo problèma ven, de verai, d’una minoritat de secessionistas que preferisson s’aliar amb lo supremacisme francés puslèu qu’amb l’ensemble de l’occitanisme-provençalisme-mistralisme. A bòn astre, lei secessionistas mestrejan pas la creacion e la practica en provençau, donc an pas lo rapòrt de fòrça per ganhar.
Restem vigilants e agiscam.
¹ Lo “CAPES d’occitan-lenga d’òc” es lo concors de recrutament dei professors d’occitan per lei licèus e collègis, dins l’ensenhament public. O precisi per lei legeires que vivon pas dins l’estat francés e que desconeisson la sigla CAPES.
![abonar los amics de Jornalet]()
Jornalet e lei comentators an ja fòrça ben explicat l’ataca dau rector d’Ais-Marselha còntra l’ensenhament de l’occitan. Apondi quauqueis interrogacions.
Ramentem l’informacion essenciala. Lei rectors successius eliminan lei cors d’occitan per volontat dau Ministèri de l’Educacion, dempuei quatre o cinc ans. Lo rector actuau d’Ais-Marselha pretend que lei cors se mantendràn maugrat leis indicis d’eradicacion. Per soquet, pretend que cau ensenhar non pas “l’occitan” mai “lo provençau”, çò qu’es una contradiccion absurda.
— Es una contradiccion amb l’activitat culturala e amb la sciéncia que, totei doas, rengan lo provençau dins l’occitan.
— Es una contradiccion amb la legislacion francesa qu’organiza una sola lenga ensenhada, apelada “occitan-lenga d’òc”.
— Es una contradiccion amb la legislacion francesa qu’organiza una sola lenga ensenhada, apelada “occitan-lenga d’òc”.
Lei questions novèlas
Nos menaça a bèl exprèssi, lo rector, après una instruccion dau ministèri? Es benlèu pas un azard que son ataca verbala arribe après quatre o cinc ans de supressions continuas còntra l’ensenhament public de l’occitan, sota lei ministres Vallaud-Belkacem e Blanquer.
Lo rector aprofiecha lo secessionisme lingüistic? Es fòrça probable que reprenga, de maniera calculada, lo discors secessionista dau Collectiu Provença. Aqueu grop fa sovent d’intrisme, de pressions e de desinformacion au près dei ministèris parisencs e deis institucions provençalas (conseus academics dei lengas dichas “regionalas”, executiu de Provença-Aups-Còsta d’Azur, departaments, comunas).
Se lo rector desparla per cinisme calculat o per incompeténcia ninòia? O fa probable per cinisme calculat. Aqueu rector, Bernat Beignier, a pas lo perfiu d’un òme ninòi, tot lo contrari.
Totei lei rectors an una formacion elevada e una experiéncia solida dau sistèma educatiu o universitari.
Lo rector Bernat Beignier es un jurista de primiera categoria, amb un doctorat de drech, tres DEA de drech e una carriera universitària brilhanta en drech dins leis universitats de Can e Tolosa 1. Un jurista d’aquela traca saup perfiechament que l’occitan englòba lo provençau: es çò que dison lei leis, lei decrets e lei circularas enquadrant lo “CAPES d’occitan-lenga d’òc”.¹ Lo provençau es d’occitan: aquò es la lei, lo rector o ignòra pas.
Precisions sus lo rèirefons culturau
L’Acadèmia d’Ais-Marselha es cobèrta per dos dialèctes occitans: lo vivaroaupenc au nòrd dei Mès, lo provençau au sud dei Mès. Lo rector manca una partida importanta de la problematica en escartant lo vivaroaupenc.
Leis atacas dau secessionisme lingüistic (Collectiu Provença, rector, una part de l’executiu regionau) se fracassaràn probable còntra la muralha de la realitat. La creacion en provençau e en vivaroaupenc, sota forma de literatura e de cançon, se fa majoritàriament en grafia classica e en “occitanisme” assumit dempuei leis ans 1950. Robèrt Lafont es l’escrivan mai prolific dins tota l’istòria dau provençau e sei discípols provençaus dominan la produccion literària dempuei 70 ans. La cançon provençala innovanta s’escriu essencialament en grafica classica.
Lei creacions en grafia mistralenca son tanben importantas e apreciablas, es pas question de lei sosestimar. Leis usatgiers de la grafia mistralenca son pas, en generau, responsables dau secessionisme lingüistic. Participan a l’occitanisme, de fach, en grafia mistralenca.
Lo problèma ven, de verai, d’una minoritat de secessionistas que preferisson s’aliar amb lo supremacisme francés puslèu qu’amb l’ensemble de l’occitanisme-provençalisme-mistralisme. A bòn astre, lei secessionistas mestrejan pas la creacion e la practica en provençau, donc an pas lo rapòrt de fòrça per ganhar.
Restem vigilants e agiscam.
¹ Lo “CAPES d’occitan-lenga d’òc” es lo concors de recrutament dei professors d’occitan per lei licèus e collègis, dins l’ensenhament public. O precisi per lei legeires que vivon pas dins l’estat francés e que desconeisson la sigla CAPES.
